Dünya Ticaret Örgütü, eski ABD Başkanı Donald Trump zamanında içlerinde Türkiye’nin de yer aldığı ülkelerden çelik ve alüminyum ithalatına yapılan ek gümrük vergisi tarifelerinin küresel ticaret kurallarını ihlal ettiğini duyurdu. DTÖ, Trump’ın bahsi geçen vergileri “ulusal güvenlik endişeleri” iddialarını ortaya atarak uygulaması karşısında ABD’nin iddialarının gerçekçi olmadığını ifade ederek, ek vergilerin “savaş veya başka bir acil durum anında” gelmediğini belirtti.
DTÖ Uyuşmazlık Çözümü Paneli, Trump’ın 2018’de çelik ve alüminyum ithalatına getirdiği ek gümrük vergilerine Türkiye, Çin, Norveç ve İsviçre tarafından itiraz edilmesinin üzerine ABD’yi haksız buldu. Rusya ve Hindistan’ın vergilere itiraz kararı ise henüz belirsizliğini sürdürüyor.
DTÖ tarafından yapılan duyuruda, ABD’nin ticaret politikasını uyumlu hale getirmesi gerektiğine dikkat çekildi. DTÖ, eğer ABD karara uymazsa şikayette bulunan ülkelerin DTÖ kurallarınca ABD’ye misilleme tarifeleri uygulama hakkına sahip olduğunu ifade ederken, ABD’nin ise karara itiraz edebileceğini belirtti.
ABD VERGİLERİN ARKASINDA
DTÖ’nün kararına karşın ABD yönetimi ise kararı şiddetle kınadığını ve Trump’ın getirdiği vergileri kaldırmayacağını bildirdi. DTÖ’nün üyelerinin ulusal güvenlik kararlarını sorgulama yetkisine sahip olmadığını ifade eden ABD Ticaret Temsilcisi Yardımcısı Adam Hodge, “Biden yönetimi, çelik ve alüminyum endüstrilerimizin uzun vadeli olmasını sağlayarak ABD ulusal güvenliğini korumaya kararlıdır. ABD, 70 yılı aşkın bir süredir ulusal güvenlik konularının DTÖ ihtilaflarının çözümünde gözden geçirilemeyeceği ve DTÖ’nün. bir DTÖ üyesinin geniş bir yelpazede yanıt verme yeteneğini ikinci sorgulama yetkisine sahip olmadığı konusunda açık olmuştur. ABD, temel güvenliği konusunda karar vermeyi DTÖ panellerine bırakmayacak” dedi.
ABD Başkanı Donald Trump, 2018 yılında dünyanın dört bir tarafından çelik ve alüminyum ithalatını kısıtlamak için ulusal güvenliği koruma sebebiyle ABD’nin çelik ithalatına ek vergi uygulamasına karar vermişti. Bahsi geçen kararın DTÖ kurallarına aykırı olduğunu ifade eden Türkiye, Çin, Norveç, İsviçre, Hindistan ve Rusya kararı DTÖ’ye taşıyarak ABD’yi şikayet etmişti. ABD, vergileri artırma kararını DTÖ’nün Tarifeler ve Ticaret Genel Anlaşması’nın bir maddesinde belirtilen “ülkelerin savaş veya uluslararası ilişkilerdeki diğer olağanüstü hallerde” uygulanabileceği kuralına bağlamıştı. Bununla beraber konuyu araştırmakla görevli DTÖ heyetleri, Trump’ın vergi artırımının savaş veya uluslararası ilişkilerdeki diğer acil durumlarda uygulanmadığını ve bu sebeple ticaret taahhütlerini bozmak için “ulusal güvenlik” istisnasına başvuramayacağını ifade etmişti.