Sosyal medyanın kullanımı ile ilgili ortaya çıkan sorunlar, Dünya’nın her bölgesinde yoğun bir şekilde tartışılmaya başlandı. Birçok sosyal medya platformunun kullanıcı verilerini farklı amaçlarla değerlendirmesi, oluşan tepkilerin sebeplerinden yalnızca biri. Sosyal medya uygulamalarının oluşturduğu algoritmalardan da şikayetçi olan tüketiciler, özellikle de uygulamaların tıklanma sayısını arttırmak adına her görüşün en uç noktasının sunulması konusunu da fazlasıyla eleştirmekte. Buna karşın uygulamaların tedbirlerinin yetersiz kalması ve tüketicilerin mağduriyetinin sürmesi, yasal düzlemde yeni kararların alınma ihtimalini de beraberinde getiriyor.
Avrupa Tüketici Birliği’nin (BEUC) yaptığı son açıklamada, birlik bünyesindeki sekiz ülke temsilcisinin Facebook ve Instagram’ın sahibi olan Meta hakkında şikayet oluşturduklarını duyurdu. Fransa, İspanya, Hollanda, Çekya, Slovenya, Yunanistan, Danimarka ve Slovakya’nın temsilcilerinin bu yönde bir karara vardığını belirten BEUC yetkilileri; her ülke temsilcisinin kendi ülkesindeki veri koruma kurumlarına şikayetlerini ilettiğini de aktardı. Meta’nın kendi ülkelerinde veri kurallarına uymadığını düşünen bu ülkelerin, bu sebeple konuyu yasal platformlarda dava sürecine taşıdığı duyuruldu.
Meta’nın AB Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR) kapsamındaki verileri adil bir biçimde işlemediğini belirten BEUC üyesi sekiz temsilci; asgari veri alımı gereksiniminin ve amaç sınırlaması gibi uygulamaların da hayata geçmediğinin altını çizdi. Yapılan açıklamada, Meta’nın son dönemde uygulamaya koyduğu ücretli abonelik planına da değinilmekte. Meta grubunun kullanıcılara ödemeyi zorunlu kılacak seviyede veri takibi yaptığını söyleyen yetkililer, veri takibinin kesilmesinin ödemeye bağlı tutulmasının da kanunlara aykırı olduğunu dile getirmekte.
Facebook ve Instagram üzerinden yapılan veri toplama işlemlerinin son derece haksız olduğunu söyleyen BEUC yetkilileri, bu uygulamaların kullanıcılara kendi veri politikalarını dayattığını ve GDPR çerçevesinde çizilen sınırlara uymadığını açıkça belirtti. Özgür ve rıza alınarak veri toplanmamasının büyük bir sorun teşkil ettiğini söyleyen tüketici dernekleri temsilcileri, bu konunun mahkeme sürecinde çözüme varacağına inandıklarını da açıkça ifade ettiler.
Meta grubunun bünyesindeki uygulamaların kişisel veriler için büyük birer tehlike olduğunu savunan yetkililer, reklam göstermek amacıyla toplanan verilerin rıza kapsamına alınması gerektiğini ısrarla belirtiyor. Geçmişte de bu konuda birçok kez yargı karşısına çıkan Meta, ilerleyen dönemde bir kez daha bu tehlikeyle karşı karşıya kalabilir. Günümüz teknoloji dünyasının ekonomik yatırımlarında büyük bir pay sahibi olan Meta, yakın dönemde ABD mahkemelerinde de reklam politikaları ve verilerin siyasi amaçlarla kullanılması sebebiyle yargı karşısında hesap vermek durumunda kalmıştı.
Facebook ve Instagram’ın reklamsız versiyonları için abonelik sistemi geliştiren Meta, kısa bir süre önce bu planlamasını Avrupa’da da uygulamaya başladı. Avrupa Birliği’nin de birçok kez tepkisini çeken bu durum, tüketici derneklerinin yaptığı açıklamayla yeniden gündemde yer buldu. Toplum üzerindeki etkisinin oldukça fazla olduğu düşünülen bu uygulamaların, şimdiye dek topladığı verilerin birçok kez kullanıcı aleyhine sonuçlar doğurduğu bilinmekte. Yakın dönemde teknoloji alanında birçok önemli karar alan AB ise, Twitter’ın ardından Meta’nın da kendi regülasyonlarına uymasını hedefliyor.
