Ukrayna – Rusya Savaşı, Şubat 2022’den bu yana Dünya’daki birçok dengeyi alt üst etti. Avrupa’da Rusya kaynaklı enerji krizi yaşanırken, Dünya‘nın büyük bir bölümü de olanlardan dolayı Rusya’ya tepki göstermekte. Bu tepkilerin odağındaki bir diğer ülke olan Ukrayna ise; savaştaki mağduriyeti ve direnme çabası nedeniyle tüm Dünya’dan takdir topluyor. Milyonlarca insanın hayatına doğrudan etki eden bu savaş; toplumun kendisini var ettiği faaliyetlerde de net bir biçimde etkisini hissettiriyor.
2022 yılı boyunca yapılan tüm etkinliklerden Rusya’nın men edildiği görüldü. Eurovision’da ise Ukrayna’nın kazanmasıyla birlikte çok daha net bir mesaj verildi. Futbolda ise Rusya’nın Dünya Kupası play-off sürecinde men cezasıyla karşılaşması, Avrupa’dan katılacak takımlar konusunda önemli bir sarsıntı yaşanmasına neden oldu. Bu maçlardan Portekiz, Galler gibi ekipler yoluna devam etme hakkı elde ederken; Rusya’nın savaştığı ülke olan Ukrayna ise play-off finalinde Galler’e boyun eğdi. Ancak son dönemde çıkan haberlerde, Ukrayna’nın kupaya girebilmek için önemli bir argümanla FIFA’ya başvurduğu anlaşıldı.
İran’ın Savaş Suçu İşlediği İddiası!
Ukrayna Futbol Federasyonu’nun yaptığı başvuruda, İran’ın Rusya’ya silah sağladığı ve kendilerini öldürmek için bu silahlara başvurulduğu belirtildi. Bu sebebin gösterdiği hak sayesinde İran’ın kupadan men edilmesini isteyen Ukrayna yetkilileri; kendilerinin İran yerine kupaya dahil edilmesini istedi. İran’ın silah tedariğini FIFA’nın insan hakları ve ayrımcılıkla ilgili oluşturduğu tüzüğünü kaynak göstererek men başvurusu yapan Ukrayna Futbol Federasyonu; aleni bir biçimde savaş suçu işleyen bir ülkenin kupada yer almaması gerektiğini savundu.
Ukrayna Futbol Federasyonu: İran’a Yaptırım Şart!
İran’daki insan hakları ihlallerini de başvuru dosyasına ekleyen Ukrayna Futbol Federasyonu; ülkenin hem savaş suçları, hem de iç politikada gösterdikleriyle kupada yer almamaları gerektiğini öne sürüyor. Ayrıca İran’ın FIFA tüzüğünü sistematik bir şekilde delmeye devam edeceği öngörülen bu başvuruda, medyada çıkan iddiaların dikkate alınması gerektiği de savunuldu. BM Güvenlik Konseyi’nin 22.31 sayılı kararında görülen İran’ın Ukrayna’ya işgali girişiminde Rusya’ya yardım ettiği öngörüsünü de referans olarak gösteren yetkililer; İran’a BM tarafından uygulanan yaptırımların bir benzerinin FIFA tarafından da uygulanmasını talep etti.
İran’ın men edilmesi için başvuran Ukrayna yetkilileri, yerine katılacak ülke olarak kendilerini önerdiler. Ancak bu talebin FIFA tarafından kabul görmesi imkansız olarak yorumlanıyor. Geçmişte EURO ’92’de Yugoslavya’yı bu nedenle men eden UEFA, FIFA’nın kararına da emsal teşkil edebilir. Ancak İran’ın men edilmesi halinde bile, kupaya bir başka Asya takımının gönderilmesi bekleniyor. İran’ın Asya Elemeleri’nden geçerek gelmesi ve Ukrayna’nın Avrupa grubunda konumlanması; işgal mağduru ülkenin bu talebinin olumsuz karşılanacağını gösteriyor. Kupanın başlamasına 3 haftadan az süre kalması ise, İran’ın men edilme ihtimalini de düşürmekte.
Asya Elemeleri’nde grubunu birinci sırada tamamlayan İran, Dünya Kupası’nda B Grubu’nda yer alacak. İngiltere, Galler ve ABD’yle aynı grupta mücadele edecek olan İran; özellikle de iç politikada yaşanan skandallar nedeniyle Katar’da çokça protestoyla karşılaşabilir.