Türkiye’nin ilk İklim Kanunu TBMM’den geçti.
Türkiye, iklim değişikliğiyle mücadelede tarihi bir adım atarak ilk İklim Kanunu’nu yasalaştırdı. TBMM’de kabul edilen ve 20 madde ile 2 geçici madde içeren düzenleme, ayrıca 3 farklı kanunda değişiklik yapılmasını da öngörüyor.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Cumhurbaşkanımızın ilan ettiği 2053 Net Sıfır Emisyon ve Yeşil Kalkınma hedefinin en kritik eşiğini aştık. Yeni kanunla birlikte daha özgür bir Ar-Ge ortamı oluşturacak, üretim ve sanayide rekabet gücümüzü artıracağız” dedi.
Adil Geçiş ve Emisyon Ticareti Sistemi
Yeni İklim Kanunu; “Adil geçiş”, “Emisyon Ticaret Sistemi (ETS)”, “Karbon piyasası”, “İklim adaleti”, “Gönüllü karbon piyasaları” gibi birçok yeni kavramı iç hukuka kazandırıyor. Türkiye’nin uluslararası yükümlülükleri doğrultusunda, eşitlik, şeffaflık, katılım ve sürdürülebilirlik gibi ilkeler esas alınacak.
Kanun kapsamında, sera gazı emisyonlarının azaltılması ve iklim değişikliğine uyum hedefleri doğrultusunda, ulusal katkı beyanları hazırlanacak ve uygulama araçları geliştirilecek.
ETS Kurulacak, İzin Şartı Geliyor
Kanunla birlikte, Emisyon Ticaret Sistemi Başkanlık tarafından kurulacak. Bu kapsamda emisyona neden olan işletmelerin faaliyet gösterebilmesi için sera gazı emisyon izni alması zorunlu olacak. Ücretsiz tahsisatların dağılımı, birincil piyasada satışa sunulacak tahsisat miktarı gibi başlıklar, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı’nın başkanlığındaki Karbon Piyasası Kurulu tarafından belirlenecek.
Yerel Eylem Planları 2027’ye Kadar Hazırlanacak
Her ilde vali başkanlığında İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulları kurulacak. Bu kurullar, yerel iklim eylem planlarını 31 Aralık 2027’ye kadar hazırlayacak. Bakanlık gerek görmesi halinde bu süreyi bir yıl uzatabilecek. Eylem planlarında her ilin sera gazı azaltımı ve uyum önlemleri yer alacak.
Yeşil Taksonomi ve Temiz Teknoloji Teşviki
Türkiye Yeşil Taksonomisi kurulacak ve temiz teknolojilerin geliştirilmesi desteklenecek. Karbon yakalama, hidrojen enerjisi ve sıfır atık uygulamaları gibi alanlarda Ar-Ge faaliyetleri teşvik edilecek. Döngüsel ekonomi kapsamında atıkların yeniden kullanımı ve geri dönüşüm oranları artırılacak.
Eğitim ve Toplumsal Bilinç
Kanun, eğitim alanında da önemli yenilikler getiriyor. Müfredatlara iklim değişikliği ve yeşil dönüşüm içerikleri eklenecek. Tüm eğitim düzeylerinde bilinçlendirme faaliyetleri düzenlenecek.
Gıda Güvenliği ve Afet Yönetimi
İklim değişikliğine bağlı afet risklerini azaltmaya yönelik erken uyarı sistemleri geliştirilecek. Gıda güvenliği açısından doğa temelli çözümlerle dirençli tarım uygulamaları yaygınlaştırılacak.
Su Yönetimi ve Doğal Alanların Korunması
Emisyonların dengelenmesi amacıyla karbon yutak alanlarının korunması sağlanacak. Su kaynaklarının etkin yönetimi, denizel ve karasal alanların koruma düzeylerinin artırılması hedeflenecek.
Uygulama Takvimi
Yeni düzenlemeye göre ilgili kurumlar, kanunda yer alan yükümlülüklerini 31 Aralık 2027’ye kadar yerine getirmek zorunda olacak. Bu süre Cumhurbaşkanı kararıyla bir yıla kadar uzatılabilecek.