Avrupa Birliği’nin (AB) vize trafiğini ve sınır ölçüsünü belirleyen sistem olan Schengen’e uzun bir süredir yeni ülkeler dahil edilmemekteydi. AB ülkeleri arasına eklenen birçok ülkeyi entegre etmeyen Schengen sistemi, Avrupa Parlamentosu’nda (AP) belirlenen şartlara uyulması halinde alım sürecini başlatabilmekte. Bu uygulamaya geçebilmek için gerekli olan şartları yerine getirdiği öngörülen ülkelerden Hırvatistan, AP’nin bu talebi kabul etmesi sayesinde Schengen ülkeleri arasına dahil edildi.
AP’ye bağlı olarak çalışan Sivil Özgürlükler Komitesi tarafından hazırlanan raporda, Hırvatistan’ın da Schengen bölgesine dahil edilmesi kararlaştırıldı. 45 kabul ve 8 ret oyuyla sonuçlanan AP oylamasında; Hırvatistan’ın Schengen şartlarını yerine getirdiğine dair sunulan rapor ve elde edilen veriler incelendi. Bu sayede karar oylamasını alan parlamento üyeleri, 11 yıllık bir aradan sonra Schengen bölgesine ekleme yapmış oldular. Alınan karar sonucunda, Hırvatistan’ın vize sistemi ve sınır protokollerinde yenilenme süreci başlayacak.
2014 yılından bu yana AB’nin Schengen uygulamasına dahil olmak adına çaba gösteren Hırvatistan, yaptığı çalışmaların nihayete ermesi sonrasında konuyu AB’nin yetkili mercilerine taşıdı. Yapılan incelemeler ve oluşturulan raporun ardından oylanan bu istek; ülkedeki sınır düzenlemesinin sıfırdan yapılacağı bir dönemi beraberinde getirecek. AP’de yapılan oylamanın ardından, AB Konseyi’nin kararı onaylaması için bekleme sürecine geçildi. Nihai merci olan AB Konseyi’nden de kararın çıkması sonrasında, Hırvatistan da Schengen içerisine dahil edilecek.
Hırvatistan’ın Schengen bölgesine dahil olması durumunda, sınırlarındaki kapılar kaldırılacak. Vize sisteminin tamamen AB’yle entegre olacağı bu süreçte; Hırvatistan vizesine başvuran herkes, artık Schengen vizesi elde edebilecek. Bu sayede de Avrupa’da Schengen üyesi olan her bölgede gezme hakkına sahip olacak. Hırvatistan’ın komşularından Slovenya ve Macaristan’ın Schengen üyesi olması, bu iki ülkeyle olan sınırlardaki kapıların kaldırılacağını işaret ediyor. Ancak Sırbistan, Bosna Hersek ve Karadağ’ın da komşusu olan Hırvatlar; bu üç ülkeyle olan gümrük protokollerine devam edecek. Bu nedenle de Hırvatistan, AB’nin sınır ülkelerinden biri olacak.
AB yetkililerinin de; konseyden çıkacak karar sonrasında, Hırvatistan’ın sınır protokollerini dikkatlice inceleyeceği ve Schengen sonrasındaki sürece adapte olma sürecini planlayacağı öngörülüyor. Hırvatistan’ın Schengen sürecinin ardından geçilecek “açık sınır” düzenini idare edebilecek personelleri temin etmesi ve bağımsız bir mekanizma kurması bekleniyor. Schengen fırsatını turizm alanında yoğun bir şekilde değerlendirmek isteyen Hırvatistan yönetimi; gerekli olan tüm tedbirleri almaya hazır olduğunu ifade ediyor.
Schengen Bölgesi Nedir?
Avrupa Birliği’ne üye olan ülkelerin büyük bir kısmının imzaladığı Schengen Anlaşması, fiziksel sınırların ortadan kaldırılması ve vize birliğini amaçlamaktadır. Bölgeye alınan tüm ülkeleri adeta tek bir devlette konumlanmış gibi gösteren bu anlaşma; 1985 yılından bu yana geçerlidir.
AB ülkeleri içerisinde yer alan Almanya, Avusturya, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İspanya, İsveç, İtalya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Polonya, Portekiz, Slovakya, Slovenya ve Yunanistan; Schengen üyesi ülkeler arasındadır. AB’de yer alan İrlanda Cumhuriyeti, fiziksel koşullar ve İngiltere’nin durumu nedeniyle bu anlaşmaya dahil olmamaktadır. AB’nin en son üye olan ülkeleri Bulgaristan ve Romanya ise; henüz bu anlaşmaya dahil olacak yeterlilikte görülmemektedir.
AB’ye üye olmayan İsviçre, İzlanda, Norveç ve Lichtenstein ise; üye olmamalarına rağmen Schengen içerisine dahil edilmektedirler. Yunanistan’ın dahil olduğu 2000 yılından bu yana Türkiye de, Schengen bölgesine sınır olan coğrafyalardan biridir.