Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü Laboratuvar, Ölçüm ve İzleme Dairesi Başkanlığı, Türkiye’nin çevresel durumunu sürekli olarak gözetlemektedir. Bu amaçla, 365 hava kalitesi izleme istasyonuyla tüm illerin hava kalitesi 7/24 takip edilmekte ve analiz edilmektedir. Beş yıllık bir dönemi kapsayan hava kalitesi incelemesine göre, partikül madde parametresinde %4, kükürt dioksit parametresinde %46, karbon monoksit parametresinde %18, azot dioksit parametresinde %3, ozon parametresinde ise %8 oranında iyileşme sağlanmıştır. Bu verilere göre, Türkiye genelinde hava kalitesinde ortalama olarak %16’lık bir gelişme kaydedilmiştir.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren Laboratuvar, Ölçüm ve İzleme Dairesi Başkanlığı, bu izleme faaliyetlerini Ankara’nın Gölbaşı ilçesinde bulunan Sürekli İzleme Merkezi’nde (SİM) gerçekleştirmektedir.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Türkiye’nin hava kalitesini geliştirmek için kesintisiz çalışmalarını sürdürmektedir. Son beş yıla ait hava kalitesi verileri incelendiğinde, partikül madde parametresinde %4, kükürt dioksit parametresinde %46, karbon monoksit parametresinde %18, azot dioksit parametresinde %3, ozon parametresinde ise %8 oranında iyileşme sağlandığı görülmektedir. Böylelikle, Türkiye genelinde hava kalitesinde ortalama olarak %16 oranında bir ilerleme kaydedilmiştir.
Bakanlık’tan yapılan açıklamada, Türkiye’de Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı çalışmaları 2004 yılında başladığı belirtilerek, “2005 yılında SO2 ve PM10 parametreleri ülkemizin çeşitli illerinde 36 Hava Kalitesi İzleme İstasyonu ile izlenmekte iken ilerleyen yıllarda istasyon yer ve durumuna binaen SO2 ve PM10 parametreleri yanında CO, NOx, O3 ve PM2,5 parametreleri de izlenmeye başlanmıştır. Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı bugün itibariyle 365 Hava Kalitesi İzleme İstasyonuna ulaşmış olup; şu an itibariyle tüm illerimizde hava kalitesi 7/24 izlenmektedir. Tüm dünyada yaygın olarak kullanılan, Hava Kalitesi İndeksi (HKİ) denilen bu sınıflama sistemi ile havadaki kirleticilerin konsantrasyonlarına göre hava kalitesi iyi, orta, kötü, tehlikeli vb. şeklinde derecelendirme yapılıyor” bilgisi paylaşıldı.
Hava kalitesi izleme istasyonlarının kurulması için gerekli hava kalitesi ön değerlendirme projeleri, 2008 yılında başlamış olup, 2016 yılı itibariyle ülkemizde hava kalitesi izleme ağı Güneydoğu Anadolu Temiz Hava Merkezine bağlı iller hariç olmak üzere başarıyla tamamlanmıştır. 2021 yılı sonu itibariyle ise, ön değerlendirme proje çıktılarına göre kurulması gereken istasyonlar ile ilave edilecek parametrelerin kurulumları tamamlanmıştır.
Bakanlık açıklamasında, Bakanlığa ait 4 adet mobil hava kalitesi ölçüm aracının bulunduğu ve söz konusu araçların, özellikle hava kirliliği şikâyetlerinin yoğun olduğu bölgelerde ölçümler yaptığı ifade edilerek şu bilgiler paylaşıldı:
“Alanın hava kalitesi düzeyi ile ilgili bilgi sahibi olunması sağlanıyor. Hava kalitesi izleme istasyonlarından elde edilen verilerin hem www.havaizleme.gov.tr hem de Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı mobil uygulamasından kamuoyu bilgisinin sunulmasının yanında, Resmi İstatistik Programı çerçevesinde aylık ve yıllık Haber bültenleri hazırlanarak, yayımlanmaktadır. Ülkemiz 18.03.2003 tarih ve 25052 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren anlaşma ile Avrupa Çevre Ajansı (AÇA) ve Avrupa Bilgi ve Gözlem Ağı (EIONET)’na 01.05.2003 tarihinde üye olmuştur. Söz konusu anlaşma gereği, hava kalitesi izleme istasyonlarından elde edilen verileri her yıl AÇA’ ya raporlanmaktadır.”
Yapılan açıklamada, Sürekli İzleme Merkezi’nde hava kalitesi izleme istasyonlarından elde edilen verilerin detaylı incelenmesiyle birlikte, denetimlere ışık tutacak raporlar oluşturulmakta ve çevre kirliliğine yönelik her türlü izin, izleme ve denetimlere esas teşkil eden veriler ortaya konulmakta olduğu ifade edildi. Ayrıca, hava kalitesinin düştüğü noktalarda ise denetimlerin arttırılması da sağlanmakta olduğu belirtildi.