11. Yargı Paketi TBMM’de kabul edildi.
TBMM Genel Kurulunda, kamuoyunda “11. Yargı Paketi” olarak bilinen Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi kabul edilerek yasalaştı.
Kamuoyunda “Covid-19 düzenlemesi” olarak bilinen ve kapalı ceza infaz kurumunda bulunan hükümlülerin daha erken açık ceza infaz kurumuna veya denetimli serbestliğe ayrılmalarına izin veren 11. Yargı Paketi, Meclis’te kabul edilerek yasalaştı. Buna göre, 31 Temmuz 2023 tarihinden önce suç işleyen ancak cezası kesinleşmeyenler de denetimli serbestlik süresini dışarıda tamamlayabilecek. İlk etapta 54-55 bin, ardından da 90 bine kadar kişi Covid düzenlemesiyle cezaevinden çıkabilecek. Böylece, üç yıl daha erken denetimli serbestlik olacak.
11. Yargı Paket olarak bilinen Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, Meclis Genel Kurulu’nda kabul edildi.
Böylece kamuoyunda “covid izni, kısmi af” olarak da adlandırılan uygulamanın kapsamını genişleten düzenlemeyle 31 Temmuz 2023’ten önce hüküm giyenler Covid-19 düzenlemesinden yararlandırılarak 3 yıl daha erken açık ceza infaz kurumuna veya denetimli serbestliğe ayrılma imkânından yararlanabilecek.
Yargı paketiyle “taksirle yaralama suçu”nun cezai yaptırımları da artırılacak. Suçun basit halinin cezası 3 aydan 1 yıla kadar hapis iken 4 aydan 2 yıla kadar hapis olarak belirlenecek.
Örgüt kurma ve yönetme suçunun cezası da 4 yıldan 8 yıla, 5 yıldan 10 yıla çıkarılacak.
Örgüte üye olma suçunun üst sınırı 4 yıldan 5 yıla çıkarılacak ve örgütün faaliyeti çerçevesinde çocukların araç olarak kullanılması halinde, örgüt yöneticilerine verilecek ceza yarısından 1 katına kadar artırılacak.
Örtülü af niteliğindeki düzenlemeden anayasal düzene karşı suçlardan ceza alanlar da yararlanamayacak.
Yıkılan binaların sorumluları erken tahliye edilmeyecek
Terör ve örgütlü suçlar, kadına ve çocuklara yönelik kasten öldürme, cinsel saldırı, istismar suçları kapsam dışında tutuldu. Depremlerde yıkılan binalardan ve ölümlerden sorumlu olanlar da düzenlemeden yararlanamayacak.
Kanunlaşan pakette, toplum huzurunu tehdit edenlere yönelik caydırıcı önlemler de yer alıyor.
Havaya ateş edenlere 5 yıla kadar hapis cezası verilecek, suç toplu törenlerde işlenirse cezası 7 buçuk yıla yükselecek.
Trafikte yol kesmek de tek başına suç oldu. Bir aracı durduran veya engelleyene 3 yıla kadar hapis cezası verilecek.
“Dolandırıcılık” suçunun yargılaması asliye ceza mahkemelerinde yapılacak
Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’da yapılan değişiklikle, Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) düzenlenen “dolandırıcılık” ve “nitelikli dolandırıcılık” suçlarına ilişkin yargılamaların farklı mahkemelerde yürütülmesi sebebiyle oluşan görev uyuşmazlıklarının önüne geçilmesi amaçlanıyor. Buna göre, “dolandırıcılık” suçunun yargılaması asliye ceza mahkemelerinde yapılacak.
Bu hükmün yürürlüğe girdiği tarihte ağır ceza mahkemelerinde görülmekte olan davalarda veya istinaf ya da temyiz kanun yolu incelemesinde bulunan dosyalarda “nitelikli dolandırıcılık” suçlarına bakan mahkemenin görevinin bu düzenlemeyi ihdas eden Kanun ile değiştiği gerekçesiyle görevsizlik veya bozma kararı verilemeyecek. Bu davalara, kesin hükümle sonuçlandırılıncaya kadar bu hükmün yürürlüğe girdiği tarihten önceki göreve ilişkin kurallara göre bakılmaya devam edilecek.
“Kovid-19 düzenlemesi”
Kamuoyunda “Kovid-19 düzenlemesi” olarak bilinen, kapalı cezaevinden açık cezaevine, açık cezaevinden de denetimli serbestliğe daha erken ayrılmayı öngören düzenlemenin kapsamı genişletilecek. Bu düzenlemeye, 31 Temmuz 2023 öncesinde suç işleyenler de dahil edilecek.
Terör ve örgütlü suçlar, alt soy ve üst soya, kardeşe, eşe, boşanılan eşe, kadına, çocuklara, beden veya ruh bakımından kendisini savunmayacak kişiye yönelik kasten öldürme, cinsel saldırı ile çocuğun cinsel istismarı suçları hariç olmak üzere, 31 Temmuz 2023 tarihi ve öncesinde işlenmiş suçlar nedeniyle kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlülerden, toplam hapis cezası 10 yıldan az ise 1 ayını, 10 yıl ve daha fazla ise 3 ayını bu kurumlarda geçirip ilgili mevzuat uyarınca açık ceza infaz kurumlarına ayrılmasına 3 yıl veya daha az süre kalanlar, bu şartların oluştuğu tarih itibarıyla açık ceza infaz kurumlarına ayrılabilecek.
Bu hükümlüler ile 31 Temmuz 2023 tarihi ve öncesinde işlenmiş suçlar nedeniyle açık ceza infaz kurumunda bulunan hükümlüler, talepleri halinde en az 3 ay açık ceza infaz kurumunda kalmış olmak şartıyla ilgili mevzuat uyarınca cezaların denetimli serbestlik tedbiri altında infazı uygulamasından 3 yıl erken yararlandırılacak. Yeni düzenleme çerçevesinde uyum düzenlemesi de yapılacak. Deprem nedeniyle bina veya diğer yapıların yıkılması, çökmesi ya da hasar alması sonucu meydana gelen öldürme suçları düzenleme kapsamında yer almayacak.
TCK’de yapılan düzenlemeler
Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) “Akıl hastalığı” hükmünde yapılan değişiklikle hukuk sisteminde cezai sorumluluğu kabul edilen kısmi akıl hastaları hakkında hem verilen cezanın infazı hem de akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirlerinin uygulanması amaçlanıyor. Buna göre, söz konusu kişi hakkında ayrıca akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirine hükmolunacak.
Akıl hastalarının tedavi ve koruma amacıyla sağlık kurumunda geçirecekleri süre, ağırlaştırılmış müebbet hapis ve müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda bir yıldan, üst sınırı 10 yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlarda ise 6 aydan az olamayacak.
Anayasa Mahkemesinin kararı doğrultusunda mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenen “hakaret” suçu “ön ödeme” hükmünün kapsamına alınıyor. Böylece, suçla daha etkin mücadele edilmesi amacıyla sosyal medya üzerinden kolaylıkla işlenebilen bu suç bakımından “ön ödeme” hükümlerinin uygulanması amaçlanıyor. Kamu görevlisinin yürüttüğü görevinden dolayı kendisine karşı işlenen hakaret suçu bakımından bu hükümler uygulanmayacak ve genel hükümlere göre kamu davası açılabilecek.
Taksirle yaralamaya ilişkin hapis cezaları artırılıyor. Buna göre, taksirle başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişiye verilecek hapis cezasının alt sınırı 3 aydan 4 aya, üst sınırı ise bir yıldan 2 yıla çıkarılacak. Fiilin birden fazla kişinin yaralanmasına neden olması halinde hapis cezasının alt sınırı 6 aydan 9 aya, üst sınırı ise 3 yıldan 5 yıla yükseltilecek.
“Güveni kötüye kullanma” suçunun konusunun motorlu kara, deniz veya hava taşıtı olması “nitelikli hal” kabul edilerek, bu durumda verilecek ceza bir kat artırılacak.
Kamuoyunda “kurusıkı” olarak tabir edilen ses ve gaz fişeği atabilen silahlar “Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması” suçu kapsamına alınarak bunların kullanılmasının önüne geçilmesi amaçlanıyor.
Buna göre, kişilerin hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından tehlikeli olacak biçimde ya da kişilerde korku, kaygı veya panik yaratabilecek tarzda yangın çıkaran, bina çökmesine, toprak kaymasına, çığ düşmesine, sel veya taşkına neden olan silahla ateş eden veya patlayıcı madde kullanan kişiye verilecek hapis cezasının alt sınırı 6 aydan 1 yıla, üst sınırı 3 yıldan 5 yıla yükseltilecek. Suçun ses ve gaz fişeği atabilen silahla ateş edilerek işlenmesi halinde 6 aydan 3 yıla kadar hapisle cezalandırılacak. Bu suçun kişilerin toplu olarak bulundukları yerlerde işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında artırılacak.
Kanunla “Suç işlemek amacıyla örgüt kurma” suçuna yönelik hapis cezalarının alt ve üst sınırları artırılıyor. Buna göre, Kanun’un suç saydığı fiilleri işlemek amacıyla örgüt kuranlar veya yönetenler, örgütün yapısı, sahip bulunduğu üye sayısı ile araç ve gereç bakımından amaç suçları işlemeye elverişli olması halinde verilecek hapis cezasının alt sınırı 4 yıldan 5 yıla, üst sınırı 8 yıldan 10 yıla çıkarılacak.
Suç işlemek amacıyla kurulmuş örgüte üye olanlara verilecek hapis cezasının üst sınırı 4 yıldan 5 yıla, örgütün silahlı olması halinde verilecek ceza “dörtte birinden yarısına kadar” yerine “yarısı oranında” yükseltilecek.
Örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarda çocukların araç olarak kullanılması halinde, örgüt yöneticilerine ilgili hükme göre verilecek ceza yarısından bir katına kadar artırılacak.
TBMM Genel Kurulunda kabul edilen, Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile terör ve örgütlü suçlar, alt soy ve üst soya, kardeşe, eşe, boşanılan eşe, kadına, çocuklara, beden veya ruh bakımından kendisini savunmayacak kişiye yönelik kasten öldürme, cinsel saldırı ile çocuğun cinsel istismarı suçları hariç olmak üzere 31 Temmuz 2023 ve öncesinde işlenen suçlardan hükümlüler, kapalı cezaevinden açık cezaevine, açık cezaevinden denetimli serbestliğe 3 yıl daha erken ayrılacak.
Genel Kurul’da bu hükme yönelik önerge kabul edildi. Buna göre, deprem nedeniyle bina veya diğer yapıların yıkılması, çökmesi ya da hasar alması sonucu meydana gelen öldürme suçları düzenlemenin kapsamından çıkarıldı.
Kanunla, Türk Ceza Kanunu’nda yer alan ulaşım araçlarının kaçırılması veya alıkonulmasının yanı sıra artık ulaşım araçlarının hareketinin engellenmesi de cezaya tabi olacak. Aynı zamanda bu suçlara ilişkin cezalar da arttırılacak.
Buna göre, hukuka aykırı bir davranışla kara ulaşım aracının hareket etmesini engelleyen veya bu aracı hareket halinde iken durduran kişi, 1 yıldan 3 yıla kadar, bu aracı gitmekte olduğu yerden başka yere götüren kişi, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak.
Suçun konusunun deniz veya demir yolu ulaşım aracı olması halinde, 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezasına hükmolunacak.
Kanun’da öngörülen şekil şart ve usulle uygun olarak toplanan gösteri ve gösteri yürüyüşleri esnasında bu fillerin işlenmesi halinde söz konusu suç oluşmayacak.
Hukuka aykırı bir davranışla hava ulaşım aracının hareket etmesini engelleyen kişi, 5 yıldan 10 yıla kadar, bu aracı gitmekte olduğu yerden başka yere götüren kişi, 7 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak.
Söz konusu suçların işlenmesi amacıyla veya sırasında başka bir suçun işlenmesi halinde ayrıca bu suçtan dolayı ceza verilecek.
