1 Mayıs İşçi Bayramı’nın önemi nedir, neden kutlanıyor?
Dünyada her yıl “işçi bayramı” olarak nitelenen 1 Mayıs, işçi taleplerinin gündeme taşınmasına neden olduğu gibi işçi sendikalarının geliştirdikleri siyasi söylem ve isteklerin kamuoyuna aktarılmasında da etkili bir gün olarak biliniyor. Emekçilere ve işçilere ithaf edilen bu bayram; haksızlıklarla mücadele, dayanışma ve birlik gibi amaçlarla anılır. 27 Nisan 2009 yılında yapılan düzenleme ile birlikte bu özel gün resmi gazetede yürürlüğe girerek resmi tatil ilan edilmiştir. Her yıl tüm dünyada coşku içerisinde kutlanan işçi bayramının geçmişinin çok eski yıllara kadar uzandığı bilinir. Bu özel günde sendikaların temsilcileri çeşitli etkinlikler ile işçilerin haklarını dile getirir, kutlama amacıyla çevrim içi platformlarda farklı düzenlemeler yapılır.
Emek ve Dayanışma Günü Ne Demek?
Hem kutlamaların yapıldığı hem de çalışanların talep ve sorunlarının dile getirildiği gün olan işçi emekçi bayramı çeşitli mesajların verildiği bir gündür. Bu özel gün Amerika Birleşik Devletleri’nde işçilerin bir gün içerisindeki çalışma sürelerinin 8 saate inmesi için başlatılan mücadeleyi anlatır. 1884 yılında başlayan mücadele yapılan kitlesel grevler ile daha yaygın hale gelmiş ve 1 Mayıs böylece küresel bir boyut kazanmıştır. Tüm ülkelerde kutlanan işçi bayramı, dayanışma esasıyla bütün işçilerin ortak anma günü ilan edilmiştir. Resmi tatil olarak kutlanmaya başlanan 1 Mayıs günümüzde üzerine çok sayıda kitaplar yazılan, marşlar bestelenen, sinema filmleri çekilen bir gün haline gelmiştir.
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü Nasıl Ortaya Çıktı?
1856 yılında Avustralya’nın Melbourne bölgesinde inşaat ve taş işçileri 8 saatlik çalışma gününü elde etmek adına Melbourne Üniversitesi’nden başlayıp Parlamento Evi’ne kadar yürüyüş düzenlemişlerdir. Bu yürüyüş ilk olma özelliğine sahiptir. Ardından 1886 yılında Chicago’da 8 saatlik çalışma talebi ile yaklaşık yarım milyon kişinin katıldığı bir iş bırakma eylemi yapıldı. Siyah ve beyazların birlikte katıldığı gösteriler önyargıların yıkıldığı ve büyük yankılar uyandıran bir gün olarak ifade edilir. 1 Mayıs ve devam eden günlerde süren gösteriler 4 Mayıs tarihine geldiğinde kanlı sonuçlanan Haymarket olayına neden oldu. Büyük sonuçlara yol açması sebebiyle gösteriler engellendi. Bir sonraki gösteri 1890 yılında yapılabildi. Zaman içerisinde 8 saatlik iş günü pek çok ülkede kabul edildi ve 1 Mayıs bunun temellerinin atıldığı gün olarak ilan edildi. O günden bugüne dek 1 Mayıs işçi bayramı kutlamaları ile varlığını sürdürür.
1 Mayıs İşçi Bayramı Hangi Ülkelerde Kutlanır?
Uluslararası emek ve işçi hareketine dikkat çekmek amacıyla kutlanan 1 Mayıs dünya genelinde kutlanır. Bu önemli günü kutlayan ülkeler arasında Kuzey Kore, Çin, Bolivya, Nepal, Venezuela, Küba, Laos, Vietnam, Çek Cumhuriyeti, Yunanistan, Vatikan, Avusturya, Slovenya, Sırbistan, Peru, Paraguay, Yemen, Tayvan, Güney Kore, Kongo Cumhuriyeti, Bosna Hersek, Kırgızistan, Cezayir, Mozambik gibi ülkeler yer alır. Bu gibi ülkelerde bayram; işçi, emek ya da 1 Mayıs bayramı gibi farklı isimlerle anılır.
1 Mayıs İşçi Bayramı Türkiye’de İlk Ne Zaman Kutlandı?
Ülkemizde emek ve dayanışma günü olarak kutlanan 1 Mayıs, Türkiye’de ilk defa 1923 yılında, İstanbul’da resmi tatil olarak anılmıştır. Yasal olarak o yıl işçi bayramı ilan edilen 1 Mayıs için, 1924 yılında hükümet kitlesel kutlamaları yasakladı ve bu durum uzun yıllar boyunca geçerliliğini sürdürdü. 1935 yılına gelindiğinde ücretsiz tatil günü oldu, ayrıca bahar ve çiçek bayramı olarak da isimlendirildi.
