Son yıllarda şehir içindeki kullanımının artmasıyla adından söz ettiren Martı hizmeti, başarısıyla birlikte pek çok rakibinin oluşmasının da önünü açmış oldu. Scooter modeli hafif elektrikli araçların internet üzerinden kiralanmasını sağlayan bu sistem, özellikle de büyük şehirlerdeki gençlerin popüler aktivitelerinden biri oldu. Ancak Martı’yla alakalı şikayetlerin artması da, alışılageldiği üzere popülerliğinin artmasıyla paralel bir süreci izledi. Şikayetlerin artmasıyla birlikte kamu kurumları da konuya el attı ve Rekabet Kurulu devreye girdi. Rekabet Kurulu’ndan yapılan açıklamada, Martı İleri Teknolojileri AŞ’ye yönelik soruşturma başlatılacağı açıklandı.
Kurulun internet sitesinde verilen bilgilere göre, Martı’nın alanında yaşanan genişlemenin ve sonraki sürecin araştırılacağı belirtildi. Elektrikli scooter kiralama piyasasında açık ara önde olan Martı’nın, bu gücü kötüye kullandığına dair şikayetlerin olduğu iddia edilmekte. Rekabet Kurulu’nun açıklamasında; bu şikayetler üzerine soruşturmayı başlatıldığı ve firmayla konu hakkında iletişime geçildiği bilgisine de yer verildi. Firmanın rakiplerini dışlayıcı aksiyonlarda bulunduğuna dair şikayetler sonucunda başlatılan soruşturma, kurul tarafından yapılan ön araştırmanın ardından resmiyete döküldü.
Rekabet Kurulu’nun verdiği bilgilerde; kurulun yaptığı araştırmalarda da bu yönde bulgulara rastlandığı açıklandı. Hakim olduğu pazarda konumunu kötüye kullanması iddiası sebebiyle; Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4. ve 6. maddelerinin ihlali neden gösterilerek soruşturmanın genişletildiği de açıklamada verilen bilgiler arasında. Rekabet Kurulu’nun eldeki delil ve şikayetleri ciddi ve yeterli bulduğu belirtilirken; Martı İleri Teknolojileri AŞ yetkililerinin konu hakkında ifadesine başvurulacağı da açıkça ifade edildi.
“Martı” Nedir?
Elektrikli scooter piyasasının lider firması olmasıyla bilinen Martı; 2019 yılından bu yana Türkiye’de hizmet vermekte. İstanbul içerisinde başlattığı akımla tüm Türkiye’yi saran Martı uygulaması; cep telefonu üzerinden yönetilen bir e-scooter sistemi olarak tanımlanmakta. Android ve iOs aplikasyonlarıyla cihazları kiralayabilen kullanıcılar; açılış ücreti ve sonrasında dakika başı belirlenen ücret karşılığında bu araçları kullanabilmekteler. Bu alanda pek çok farklı firmanın da rakip olmasıyla birlikte, “Martı” olarak bilinen elektrikli scooterların sayısının şehir içi trafiğinde önemli ölçüde arttığı gözlemlendi. Yakın dönemde Elektrikli bisiklet ve Moped kiralama sektörlerini de Türkiye’ye getiren Martı; kamuoyunda son dönemdeki ücret zamları nedeniyle eleştirilmekteydi. Martı’nın elektrik scooter kiralama tarifesi ise; açılış ücreti 1.99, dakika başı ücreti olarak da 1.49 ₺ olarak belirlenmiştir.
Martı uygulamasının başarısından yola çıkarak, ülkemizde faaliyete giren uygulamalar arasında; Binbin, HOP!, LINK, Palm by Fenix gibi firmalar bulunmakta. Moped piyasasında ise GO Sharing uygulaması yakın dönemde ülkemizdeki çalışmalarıyla adını duyurdu. Rekabetin çoğaldığı sektörde liderliği elinden bırakmayan Martı’nın; rekabet kanunlarına aykırı davrandığı iddiasıyla karşılaşması ise kamuoyunda şok etkisi yarattı. Firmanın rakiplerine baskı uyguladığına dair çıkan iddiaların resmiyette karşılık bulması ise; sürecin yargı yoluyla netleşmesinin ihtiyacını oluşturdu. Martı ve bu yönde şikayetler oluşturan diğer firma yetkilileri; Rekabet Kurulu’nun soruşturması sonucunda iddialarını ispatlamaya çalışacak.
2020 ve 2021 yıllarında Martı firmasının; İstanbul’daki ticari taksi sahiplerinden şikayetler aldığı iddiaları da haberlerde yer bulmuştu. Pazar payı endişesiyle konuyu üst makamlara taşıyan taksiciler, yetkililerden olumsuz yanıt almışlardı.