Tüketiciler Birliği Federasyonu’nun yayınladığı “BA-RI-NA-MI-YO-RUZ!” başlıklı rapor, kira zamları nedeniyle zorluk yaşayan insanların oranının epey yüksek olduğunu tespit etti. Raporun hazırlık aşamasında 46 yerleşim biriminden 433 kişiyle görüşüldüğü belirtildi. Birçok farklı sosyokültürel kesimden insanla görüşüldüğünü de aktaran Tüketici Birliği Federasyonu, yapılan bu araştırma sonucunda kiracıların ödeme problemlerini kamuoyuyla paylaştı. Yaşanan kira problemlerinin son bir yılda artmış olması da dikkat çekti.
Raporda yer alan katılımcıların yüzde 51’inin yaşadığı ev için kira ödediği tespit edildi. Kiracı olarak konumlandırılan bu kişilerin yüzde 67’si, kaldığı evin kirası için yeterli gelire sahip olmadığını ifade etti. Federasyonun raporunda belirtilen detaylardan birinde, kiracıların yüzde 65’inin son bir yıllık süreçte yapılan kira artış oranı nedeniyle sıkıntı yaşadığı aktarılmakta. Sorunlarının arttığını dile getiren kiracıların yüzde 40’ı, ev sahiplerinin kira bedellerine yüzde 75 – yüzde 100 arasında bir zam yaptığını açıkladı. Kira artırımında sorun yaşayanların yüzde 58’i ise; ev sahiplerinin istediği zam oranını kabul ettiğini dile getirdi.
Yüzde 25 Sınırından Faydalananlar Azınlıkta!
Kira zamlarının fahiş oranlara çıkması sonrasında, Hazine ve Maliye bakanlığı tarafından getirilen zam sınırı yüzde 25 olmuştu. Ancak bu sınırın konulmasından önce zamla karşılaşanların oranı ise yüzde 73 seviyesinde. Araştırmanın verdiği bilgilerde, yüzde 25 sınırının yalnızca zam görenlerin yüzde 27’sine yetişebildiğini gösterdi. Kiracıların yüzde 72’si, gelirlerinin artışıyla kira artışının ters orantıda gittiğini belirtti. Kira zammı oranının gelir artışı oranının çok önünde olduğunu belirten yüzde 72’lik kesim, kiranın ödeneklerindeki payının arttığını söylemekte.
Barınma probleminin mali durumlar nedeniyle zora girdiğini aktaran “BA-RI-NA-MI-YO-RUZ!” raporunda; kiracıların kaldıkları ev için ayırdıkları bütçenin oranı da tespit edildi. Rapora göre; kiracıların yüzde 37’sinin aylık hane gelirinden yüzde 25-50 civarındaki bir bedelin kiraya gittiği görüldü. Yüzde 23’lük bir kesimin ise, aylık gelirinin yüzde 75-100 civarında bir bölümü kira bedeli olarak cebinden çıkmakta. Ev kirası yükselişi nedeniyle geçim problemi yaşadığını aktaran kişilerin ise, ağırlıklı olarak gelirinin büyük bir kısmını verenler içerisinde yer aldığı görüldü.
Tüketici Birliği Federasyonu’nun raporuna katılım sağlayan kiracılar, günümüzde yaşadıkları konutlarda kalmak istemiyor. Seçme şansları olması durumunda aynı evde yaşamak isteyip istemedikleri sorulan kiracılar; bu soruya yüzde 57.5 oranında “Hayır” cevabını verdiler. Kiralarda zam oranının maksimum yüzde 25 seviyesinde kalma planının çok daha ısrarlı bir şekilde uygulanması gerekliliğini belirten raporda, konu hakkındaki yaptırımların aciliyet taşıdığı da savunulmakta.