Asgari ücret nasıl belirleniyor? Asgari ücrete ne kadar artış olacak?
Milyonlarca çalışanı yakından ilgilendiren asgari ücretin 2025 yılında ne kadar olacağı, ülke genelinde büyük bir merak konusu haline geldi.
Özellikle son dönemde yaşanan enflasyon artışı, hayat pahalılığı ve diğer mali yükler göz önüne alındığında, asgari ücret zammı hakkında yapılan spekülasyonlar daha da önem kazandı. Peki, Asgari ücret nasıl hesaplanır? Asgari ücrete ne kadar artış olacak?
ASGARİ ÜCRET NEDİR?
Kelime anlamı olarak asgari; en az anlamına gelir. Asgari ücret de normal bir çalışma günü karşılığı ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücreti tanımlar. Ülkemizdeki 15 milyonun üzerinde ücretli çalışanın maaşları bu ücrete göre hesaplanır. Yasal olarak belirlenen bir tutar olduğu için işverenler, çalışanlara asgari ücretin altında maaş ödemesi yapamazlar.
NET VE BRÜT ÜCRET NE DEMEK?
Asgari ücret ve maaş zammı konuları konuşulurken net ve brüt ücretler kafa karıştırıcı olabiliyor. Zira bazı işverenler maaş teklifini brüt olarak bazıları ise net ücret üzerinden sunabiliyor. Peki net ve brüt ücret ne demek?
Çalışanlar; gelir vergisi, SGK primi ve sendika aidatı gibi aylık ödemeler yapmakla yükümlüdür. Çoğunlukla bu ücretler işveren tarafından maaştan kesilerek ödenir. İşte bu kesintilerin hesaba katılmadığı ücrete brüt maaş deniyor. Ödemeler yapıldıktan sonra kalan ücret ise net maaş oluyor. Yani net maaş, çalışanın doğrudan eline geçen toplam ücreti tarif ediyor.
ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR?
Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılıyor ve yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört kez toplanıyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde Komisyon başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
ASGARİ ÜCRETE NE KADAR ARTIŞ OLACAK?
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Mali Müşavir İsmet Çetinkaya şu ifadeleri kullandı: ”Asgari ücret her ne kadar çalışanların beklediği bir rakam olsa da 85 milyona yakın vatandaşımızı etkileyen bir endeks. Burada beklentiler var. Bakan Şimşek, Bakan Işıkhan’ın açıklamaları var, TÜRK-İŞ’in açıklamaları var.
Bu yıl daha farklı beklentiler var. 2 hafta öncesine kadar konuşulan yüzde 25’lik oran vardı. Yüzde 25 olursa asgari ücret 21 bin 250 lira olur. Ben yüzde 25’lik asgari ücret artışı olacağını düşünmüyorum.
Geçen hafta Merkez Bankası enflasyon beklentisinde revize yapmıştı. Yüzde 30 artış olursa 22 bin 102 TL, yüzde 35 artış olursa 22.952 bin lira olacak. Yüzde 40 zam olursa 23 bin 802, yüzde 50’lik artış olursa 25 bin 503 lira olacak. Benim beklentim yüzde 38’lik bir artışla 23.462 liralık bir asgari ücretin Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından açıklanacağını düşünüyorum.”