Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, 2023’te yatırım bütçesinin yaklaşık 3’te 2’sini (yüzde 64) hızlı ve konvansiyonel demir yolu projelerinin gerçekleşmesi, mevcut yolların, araç filosunun, gar ve istasyonların modernizasyonu için harcayacak. Bakanlığın yatırım gerçekleşmelerinde demir yolu sektörünün 2013 yılındaki payı yüzde 33 iken bu oran Eylül 2022’de yıllık yüzde 52’ye ulaştı. 2023 yılı yatırımlarında demir yolu sektör payının yüzde 64 olması hedefleniyor. Hızlı tren hatlarının artırılmasına paralel olarak elektrikli tren setleri ve hızlı tren setlerinin üretimine ağırlık verilecek, çevreye duyarlı ve emisyon azaltıcı projelerin hayata geçirilmesi sağlanacak.
PROJELERİN SONLANMA TARİHLERİ
Bu kapsamda, Ankara-Sivas Yüksek Hızlı Tren (YHT) Hattı’ndaki çalışmalar sürerken, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Bakanlığın bütçe görüşmelerinde hattın altyapı çalışmalarında yüzde 99,67 fiziki ilerleme sağlandığını duyurmuştu. 393 kilometre uzunluğunda ve 27,4 milyar lira tutarındaki hızlı tren hattında sinyalizasyon yazılım, test ve devreye alınmasına yönelik çalışmalar sürüyor. Proje, 2023 yılı nisan ayında tamamlandığında seyahat süresinin 12 saatten 2 saate düşmesi amaçlanıyor.
Ankara-Polatlı-Afyonkarahisar-Uşak-İzmir Hızlı Tren Projesi’nin ise mevcut altyapı yapım çalışmaları TCDD Genel Müdürlüğünce devam ederken, bu yılın şubat ayında yer teslimi yapıldı, eylül ayında da Banaz-Salihli-Menemen ve Polatlı-Banaz kesimleri için kontrollük, danışmanlık ve müşavirlik ihaleleri için ön yeterlilik teklifleri toplandı. Değerlendirme süreci devam eden proje, Orta Anadolu’yu Ege ile bağlayacak, ulusal demir yolu ağının entegrasyonuna da katkı sunacak. Ankara-İzmir Hızlı Demir Yolu Hattı’nın 2025 yılında tamamlanması, mevcut durumda 14 saat olan Ankara-İzmir arası 824 kilometrelik mesafenin 3,5 saate inmesi hedefleniyor.
Bir ucu Avrupa’ya uzanan 229 kilometre uzunluğunda ve 20,5 milyar lira tutarındaki Halkalı-Kapıkule Hızlı Tren Hattı’nın Çerkezköy-Kapıkule (153 kilometre) kesimi için de yapım çalışmaları devam ederken, hatta ilişkin kontrollük, danışmanlık ve mühendislik hizmetleri için yeniden ihale yapılacak. Halkalı-Kapıkule Hızlı Tren Hattı’nın Çerkezköy-Kapıkule kesimi ile Karaman Ulukışla Hızlı Tren Hattı’nın 2024 yılı sonunda tamamlanması planlanıyor.
Konya, Karaman ve Kayseri’den gelen yüklerin Mersin Limanı’na daha hızlı aktarılması amacıyla planlanan toplam 419 kilometrelik hızlı tren projesinin 102 kilometrelik Konya-Karaman kesimi 8 Ocak’ta hızlı tren işletmeciliğine açıldı. 241 kilometre güzergah uzunluğuna sahip Karaman-Niğde (Ulukışla)-Mersin (Yenice) etabının 135 kilometrelik Karaman-Ulukışla kesiminde altyapı, üstyapı işleri ise devam ediyor.
Adana-Mersin arasındaki 3. ve 4. hat kalan altyapı işleri ile Adana-Mersin arası 1. ve 2. hattın rehabilitasyonu ile Çukurova Havalimanı bağlantısı dahil olmak üzere Mersin Adana-Gaziantep Hızlı Tren Hattı’nın üstyapı, elektrifikasyon ve sinyalizasyon yapımı işleri ihalesiyle ilgili firma ile sözleşme imzalanarak, mart ayında yer teslimi yapıldı. Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep Hızlı Tren Hattı’nın 2025 yılında tamamlanması planlanıyor.
242 kilometre uzunluğundaki Sivas-Erzincan Demir Yolu Hattı’nın yapımı da 2 kesim halinde sürdürülüyor. Bu kapsamda, 74 kilometrelik birinci kesim (Sivas-Zara) sözleşmesi yapılırken inşaat çalışmaları devam ediyor. 168 kilometrelik Zara-Erzincan kesimin projeleri de hazırlandı.
Ankara-İstanbul Hızlı Tren Hattı’na bağlantılı olarak 201 kilometre uzunluğundaki hızlı tren hattının Bursa-Gölbaşı-Yenişehir (56 kilometre) kesiminde altyapı yapım çalışmaları devam ederken, 95 kilometrelik Bandırma-Bursa ve 50 kilometrelik Yenişehir-Osmaneli kesimi altyapı işleriyle üstyapı ve EST yapım işlerinin ihalesi gerçekleştirildi, sözleşme imzalandı. Hattın 2024 yılında tamamlanması hedefleniyor. Gebze – Sabiha Gökçen – Yavuz Sultan Selim Köprüsü- İstanbul Havalimanı- (Çatalca Bağlantısı dahil) Hızlı Demir Yolu Projesi kapsamında da 120 kilometre uzunluğundaki hızlı tren hattının maliyeti 4 milyar avro olarak belirlenirken, Gebze-Sabiha Gökçen-Yavuz Sultan Selim Köprüsü-İstanbul Havalimanı ve Çatalca kesimindeki proje çalışmaları bitti.
Ayrıca 142 kilometre uzunluğuna sahip Yerköy-Kayseri Hızlı Tren Projesi için de 10,1 milyar liralık proje tutarı belirlendi. Aralık 2021 tarihinde gerçekleşen ihale sonrası proje sözleşmesi bu yılın başında imzalandı. Bunlarla birlikte 192 kilometrelik Aksaray – Ulukışla – Yenice Hızlı Tren Hattı Projesi’nin ihalesi de geçen yıl yapılarak sözleşmesi imzalanmıştı.