Çin’de yönetimin tek gücü konumundaki Komünist Parti’nin 20. kongresi başladı. Kongrenin bir numaralı gündem maddesinin; Devlet Başkanı Şi Cingping’in görev süresinin uzatılması olduğu ve Çin tarihinde yeni bir sayfanın bu kongreyle birlikte resmen açılacağı öngörülüyor. 1990’lı yıllarda belirlenen beş yıllık iki dönem sınırına uyma kuralını kaldıran Şi Cingping, bu kongreyle birlikte üçüncü döneminin başlangıcını yapacak. Ülke politikalarına olan etkisiyle Cingping; devletin kurucu ismi Mao Zedung’la tarihsel açıdan ve devlet kontrolü kapasitesiyle neredeyse aynı seviyeye geldi.
Üçüncü döneminin ilk dönemecini Komünist Parti kongresinde geride bırakacak Şi Cingping; dönem şartının kaldırılmasıyla birlikte ömür boyu liderlik hakkına ulaştı. Görevde olduğu 10 yıl boyunca yaptıklarıyla Dünya‘da da çok konuşulan isimlerden olan Cingping; özellikle de Çin’in otoriterleşme sürecinde önemli rol oynadı. Ülkedeki Uygur Türkü azınlıkların gördüğü şiddetle birlikte Türkiye’de de birçok kez gündeme gelen Cingping; Çin sınırlarındaki tüm muhaliflere, eleştiride bulunanlara, milyarderlere ve diğer azınlık gruplarına kurulan baskının da ana aktörü oldu. Bu nedenle de Şi için Mao’dan sonraki en otoriter lider yakıştırması yapılmakta.
Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde kurulan yeniden eğitim kamplarıyla çokça eleştirilen Çin Devlet Başkanı; burada yapılan insan hakları ihlalleriyle de Dünya gündeminde çoğu kez eleştiri odağı oldu. Ancak konu hakkında Çin’in hiçbir geri adım attığı görülmedi. Özerk bölgelerden bir diğeri olan Hong Kong’da ise Çin hakimiyetinin arttığı öngörülüyor. Öte yandan Tayvan’ın da yeniden ülke topraklarına katılma ihtimalini de dile getiren Cingping; ellerindeki güç sayesinde gerekli durumlar oluşması halinde bu girişimi de yapabileceklerini belirtmişti.
Cingping’in Düşünceleri Anayasada!
Devlet Başkanlığı pozisyonundaki üçüncü dönemine adım atacak olan Şi Cingping; ilk döneminin sonunda dahi oldukça nüfuzlu bir lider olduğunu göstermişti. Bir önceki kongrede Çin Komünist Partisi’nin aldığı “Yeni Dönem için Çin Karakteriyle Sosyalizm üzerine Şi Cinping’in Düşünceleri” doktrinini anayasaya alma kararı; Cingping’in ülkedeki gücünün göstergesi niteliğindeydi. Kurucu lider Mao Zedong ve Deng Şiaoping’le birlikte anayasaya doğrudan etki eden üçüncü lider konumuna gelen Cingping; 2018’deki dönem şartının kaldırılması kararıyla bu durumu bir kez daha kanıtlamış oldu.
2008’de komite başkanı olduğu Pekin Olimpiyat Oyunları’yla birlikte popülaritesini arttıran Şi Cingping; burada elde ettiği başarıyla birlikte Çin Politbüro Daimi Üyeliği’ne getirilmişti. Sonraki süreçte liderliğe seçilen Cingping; göreve başladığı ilk dönemde yaptığı yolsuzluk operasyonuyla takdir topladı. Ancak ileride yaşanan süreçte, bu operasyonun “muhalefeti temizleme” amacıyla gerçekleştirildiği iddia edilmeye başlandı. 2020’de çıkarılan Ulusal Güvenlik Yasası’yla birlikte demokrasi yanlısı eylemlerin tamamına son veren Cingping; hayatın her alanını düzenleme yetkisini de ele geçirdi.
Bu yasanın çıkmasıyla birlikte birçok siyasetçi ve muhalif figürün tutuklandığı görüldü. Öte yandan birçok yayın organı kapatıldı ve internetin de dış dünya ile bağlantısı büyük ölçüde kesildi. Ayrılıkçılık, yıkıcılık ve dış güçlerle birliktelik suçlarıyla tanımlanan birçok madde; hükûmet karşıtlığının ömür boyu hapse dönüşmesine yol açabilmekte.
Bu kongreyle birlikte 69 yaşındaki Şi Cingping; varisinin bulunmadığı Devlet Başkanlığı görevini sürdürmeye devam edecek. Kongre bünyesi içerisinden herhangi farklı bir adayın çıkması beklenmiyor.