Bir süredir Almanya’da, Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) gündeme getirdiği çifte vatandaşlık yasası konuşulmakta. Muhalefetin henüz erken bulduğu bu yasa tasarısı, Avrupa’nın diğer ülkelerinde de yeni gelişmeleri başlatabilir. Özellikle de Almanya’daki Türk vatandaşlarının beklediği bu yasa tasarısı; bu sebeple ülkemizde de epeyce gündemde kaldı. Birçok Avrupa ülkesinde hala yasak olduğu bilinen çifte vatandaşlık; Almanya’nın öncülüğünde tüm Avrupa‘da uygulanmaya başlayabilir.
Almanya’da gündeme alınan yasa tasarısında; çifte vatandaşlık edinilebilme ihtimali yeniden yürürlüğe konmak isteniyor. Ayrıca ülkenin vatandaşlığını almak isteyen insanların başvurularındaki süreçlerin de esnetileceği konuşuluyor. Hızlı vatandaşlık olarak adlandırılan bu düzenleme, bu hakkı elde edemeyenler için de farklı bir opsiyon sunmakta. Ülkede uzun süredir ikamet eden insanlara “altın vize” niteliğinde vizeler sunması hedeflenen tasarı sayesinde; Almanya’daki çalışan gücün yerleşik konuma geçmesi planlanıyor.
Avrupa’nın birçok yerinde yürürlükte olan bir durum olmasına rağmen; bazı Avrupa ülkeleri çifte vatandaşlığı yasaklıyor. Almanya’nın başını çektiği bu uygulama; Hollanda, Avusturya, Estonya, Bulgaristan, İspanya, Letonya ve Litvanya’ya ek olarak Ukrayna ve Norveç gibi AB ülkelerinde de yürürlükte. Yalnızca ilk vatandaşlığını kendilerinden edinmişlere çifte vatandaşlık hakkı tanıyan bu ülkeler; sonradan yerleşenlerin vatandaşlığında ise, kişilerin ana ülkesindeki vatandaşlığını iptal etmesini istiyor. Almanya’nın kabul etmesi muhtemel görülen düzenlemesiyle birlikte; diğer ülkelerin de benzer bir sürece girmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Ticari Şartlarla Pasaport Nasıl Alınır?
Avrupa ülkelerinden bazılarında ise, ticari yatırımlar sebebiyle vatandaşlık alabilme durumu da mevcut. Yunanistan, Portekiz ve Malta gibi ülkeler; yurt dışından gelen yatırımcılarına vatandaşlık veya “altın vize” niteliğinde olasılıklar sunmaktadır. Aynı uygulamanın Türkiye’de de geçerli olduğu ve ortalama 400 bin dolarlık yatırımların karşılığında bu imkanların sağlandığı görülür. Emlak alımı, şirket kurma gibi opsiyonlar; vatandaşlık yolundaki adımlar içerisinde en kısa sürede sonuç verenlerin başında gelmektedir.
Avrupa Vatandaşlık Süreleri
2000’lerden bu yana tüm AB ülkelerinde farklı vatandaşlık politikalarının güncellenerek günümüze geldiği görülmektedir. Çocuklarda doğum yeri ve ailenin kökeni ön planda tutulurken; yetişkinlerde ise çalışma şartlarının da etkisini hissettirdiği durumlar yaşanmaktadır. Özellikle de kökenleri nedeniyle vatandaşlık veren ülkeler arasında; Fransa, Birleşik Krallık, Portekiz, Polonya, İsveç, Finlandiya ve Belçika’nın bu işlemleri daha kolay bir hale getirdiğine dair yorumlar yapılmakta. Beş yıl süreyle kesintisiz bir biçimde bu ülkelerde yaşamak, vatandaşlık başvurusu yapabilme ihtimalini ortaya çıkarıyor. Eğer bu ülkelerin vatandaşlarıyla evlenilirse, sürenin üç yıla indiği görülür.
Avrupa ülkeleri içerisinde başvurularını en zorlu kılan ülkeler ise İsviçre, Avusturya, İtalya, İspanya, Bulgaristan, Çekya ve Slovenya olarak sıralanmaktadır. Bu ülkelerdeki başvuru koşulları bazı noktalarda farklılık gösterse de; genellikle başvuru süreleri 10 yıl olarak yasalaşmıştır. İsviçre, Avusturya gibi Avrupa ülkelerinin 10 yıl olarak belirlediği süreyi, Danimarka 9 yılla takip etmektedir. Almanya’da şu anda yer alan evlenmeden 8, evlenince 5 yıl şartı ise; İrlanda, Macaristan, Romanya ve Slovakya’da da uygulanmaktadır.
Almanya’nın getirmeyi planladığı tasarıyla birlikte; hem çifte vatandaşlık ihtimali oluşabilecek, hem de sürecin epey kısalacağı bir döneme geçilecek. Bu gelişmeyle birlikte birçok Türk ailenin Alman vatandaşlığı alması; Almanya’da yalnızca Alman vatandaşlığı alan Türk topluluğunun ise Türkiye vatandaşlığı edinmesi bekleniyor.