Avrupa Birliği’nin (AB) yasama organı Avrupa Parlamentosu’ndan (AP); beklenmedik bir karar çıktı. Güçlü bir sembolik oylamaya giden AP mensupları, üye ülkelerden Macaristan’ın demokrasi çizgisinden çıkmaya başladığı öngörüsünü resmileştirdi. Macaristan’ın “tam demokrasi” sayılamayacağını oylama sonucunda kayıtlara geçiren Avrupa Parlamentosu; ülkenin “seçimlere sahip hibrit bir otokrasi” olduğunu tanımladı. Bu oylamayla birlikte üye olmasına rağmen Macaristan’ın ve AB’nin arasındaki ilişkileri sıkıntıya sokabileceği konuşuluyor.
Perşembe günü yapılan oturumda gündeme gelen oylama fikri, parlamenterlerin yüzde 81’in bu fikre katıldığı sonucuyla düzenlenmiş oldu. Macaristan sınırlarında demokrasinin, temel hakların, özgürlüklerin ve hukukun özgürlüğünün kısıtlandığını açıkça belirten AP mensupları; sembolik nitelikteki bu oylamayla birlikte görüşlerini parlamento kayıtlarına geçirdi. Sembolik bir yasa tasarısı olarak konumlanan oylamanın sonucunun, Macaristan’a yapılması gündemde olan AB yardımlarıyla da ilgili olabileceği iddiaları bulunmakta.
Bir süredir Macaristan’da yaşanan yozlaşma ve siyasi güvensizlik nedeniyle; ülkenin AB’den alması beklenen yardımlar kesilmişti. Pandemi sonrasında bu yardımların yeniden yapılması gündemdeyken; AP’nin aldığı anti-demokrasi beyanı kararının süreci durdurması ihtimali belirdi. AP’de yapılan görüşmeyle birlikte, AB’nin yürütme organlarının yardım kararı alma ihtimalinin önüne geçilmesi bekleniyor. Brüksel’deki AB yönetiminin de, resmi yollarla yapılan bu baskıya karşı koyamama ihtimali yüksek görülüyor. Viktor Orban yönetiminin demokrasi dışı tavırları nedeniyle yüksek sesle dile getirilen anti-demokratik görünüm; AP ve muhtemel olan AB kararlarıyla birlikte Macaristan’ı zor bir duruma sokabilir.
Macaristan Covid Yardımındaki Payını İstiyor!
Macaristan Başbakanı Viktor Orban; Avrupa Birliği tarafından oluşturulan COVID-19’un Etkileriyle Mücadele Fonu’ndan ülkesine ayrılan 4.64 milyar euroluk payın ödenmesini talep ediyor. Geçtiğimiz yıl yine yolsuzluk ve anti-demokratik siyaseti sebebiyle bu payı ülkesine getiremeyen Orban; bu yıl da aynı tehlikeyle karşı karşıya. AP’nin aldığı kararla birlikte üye olduğu AB nezdinde demokratik görünmeyen Macaristan; AB’den aldığı diğer yardımların da sıkıntılı bir sürece girmesi tehlikesini yaşayabilir.
Avrupa Komisyonu’nun belirlediği ve Macaristan’a da ödenen Yapısal Fonlar ve Uyum Fonu’ndan alınan bedelin yüzde 70’inde de kesintiye gidilebilir. Pazar günü bu konuda oylama yapması beklenen Avrupa Komisyonu; AP’nin aldığı demokrasi kararını kendisine referans olarak konumlayabilir. Macaristan’ın Avrupa Birliği’nin “demokrasiler kulübü” olarak tanımlanan yapısına uymadığını belirten AP yetkilileri; ülkedeki hukuksuzlukların ayyuka çıkması ve AB’nin de bu konu hakkında itham edilmesi sonucunda oylamanın ortaya çıktığını dile getirdi.
Kopenhag Kriterleri’yle tanımlanan AB yapısına aykırı bir duruş sergilediği düşünülen Macaristan hükûmeti; 534 oyun 433’üyle resmi olarak bu konumda olduğu konusunda uyarıldı. İlerleyen dönemde Macaristan’ın bu duruşunun AB’ye dahi zarar verme ihtimali bulunduğunu söyleyen parlamenterler; bu duruma birlik olarak karşı koymalarının şart olduğunun altını çizdi. Geçtiğimiz aylarda Avrupalı sağ muhafazakar partilerin konumlandığı Avrupa Halk Partisi’nden çekilme kararı alan Viktor Orban’ın partisinin; AB’yle ayrışma sürecinin başlangıç noktasını bu hamleyle başlattığı öngörülüyor. 2010’dan bu yana Macaristan Başbakanı olarak görev yapan Orban, ülkesinde de pek çok kesim tarafından anti-demokratik hamleleri nedeniyle eleştiri oklarını üzerine çekmekte.